Artikel 1
12 September 2023
Kedudukan Peguam Negara Malaysia Mengikut Perlembagaan Malaysia
Nukilan Oleh : Muhamad Hisham bin Marzuki Presiden Persatuan Peguam-Peguam Muslim Malaysia
Menurut Perlembagaan Persekutuan Malaysia, perincian berkenaan Peguam Negara ada dinyatakan secara spesifik di dalam Perkara 145 secara khusus. Suatu perlantikan Peguam Negara ini adalah dinyatakan secara jelas di dalam Perkara 145 (1) Perlembagaan Persekutuan Malaysia oleh Seri Paduka Baginda Yang Di-Pertuan Agong (YDPA) mengikut nasihat daripada Perdana Menteri. Daripada peruntukan ini jelas adalah Peguam Negara yang dilantik adalah berdasarkan kepada sesuatu nasihat yang diberikan daripada Perdana Menteri dalam menasihati YDPA.
Kuasa Peguam Negara yang dilantik adalah signifikan dalam menasihat YDPA, Perdana Menteri dan Kabinet berkenaan perkara dan tugas mengikut Perlembagaan Persekutuan dan undang-undang di Malaysia. Malah, tugas dan kuasa Peguam Negara juga melangkaui dalam perkara jenayah dan jelas adalah mempunyai kuasa untuk menjalankan mengikut budi bicara dengan memulakan, mengendalikan atau menghentikan apa-apa prosiding selain di mahkamah syariah, mahkamah penghulu dan mahkamah tentera. Kuasa budi bicara ini telah dijelaskan secara spesfik di dalam Seksyen 376(1) Kanun Tatacara Jenayah turut memperuntukkan bahawa: "The Attorney General shall be the Public Prosecutor and shall have the control and direction of all criminal prosecutions and proceedings under this Code."
Di dalam menafsir kuasa budi bicara yang diperuntukkan kepada Peguam Negara, pelbagai keputusan mahkamah telah menafsir kuasa budi bicara Peguam Negara dalam tindakan jenayah. Keputusan mahkamah dalam kes Mahkamah Agung Long bin Samat & Ors v. PP [1974] 1 LNS 80; [1974] 2 MLJ 152 telah memberikan panduan bahawa budi bicara ini adalah amat luas untuk dijalankan mengikut tafsiran Perkara 145 (3) Perlembagaan Persekutaun. Malah, penegasan ini juga dibuat di dalam kes Teh Cheng Poh v. PP [1979] 1 LNS 82; [1979] 1 MLJ 50 dan kes Karpal Singh & Anor v. PP [1991] 1 CLJ 183 dalam kuasa budi bicara yang telah diperuntukkan di dalam Perkara 145(3) yang telah menyatakan seperti berikut;
“The discretion vested int he Attorney General is unfettered an cannot be challenged and substituted by that of the Court's the reasoning and logic behind such contention is well illustrated in the cases of PP v. Lee Tin Bau, supra, Long bin Hamat v. PP [1974] 1 LNS 80; [1974] 2 MLJ 152, PP v. Datuk Harun Haji Idris & Ors [1976] 1 LNS 180; [1976] 2 MLJ 116, Poh Ching Cho v. PP [1981] CLJ (Rep) 229."
Justeru, adalah dapat difahami bahawa kuasa budi bicara ini hendaklah digunakan sebaiknya oleh Peguam Negara dalam memastikan cabang Kehakiman seperti yang telah termaktub di dalam Perlembagaan Persekutuan dapat menjalankan fungsi dengan bebas dan tanpa pengaruh.
Berdasarkan peruntukan-peruntukan tersebut, pelbagai salah faham dan tuduhan dilemparkan kepada institusi mahkamah hendaklah perlu dihentikan. Malah, mahkamah juga adalah suatu institusi yang bebas dan tidak mempengaruhi apa-apa tindakan yang telah diputuskan oleh Peguam Negara dalam memulakan, meneruskan dan memberhentikan apa-apa pertuduhan jenayah di mahkamah.
Namun, dalam menjalankan kuasa budi bicara Peguam Negara, persoalan yang perlu dijawab adalah sejauh manakah kuasa budi bicara tersebut telah dijalankan mengikut setiap fakta dan keadaan agar matlamat keadilan dan kedaulatan undang-undang adalah tercapai.
Kuasa Peguam Negara yang dilantik adalah signifikan dalam menasihat YDPA, Perdana Menteri dan Kabinet berkenaan perkara dan tugas mengikut Perlembagaan Persekutuan dan undang-undang di Malaysia. Malah, tugas dan kuasa Peguam Negara juga melangkaui dalam perkara jenayah dan jelas adalah mempunyai kuasa untuk menjalankan mengikut budi bicara dengan memulakan, mengendalikan atau menghentikan apa-apa prosiding selain di mahkamah syariah, mahkamah penghulu dan mahkamah tentera. Kuasa budi bicara ini telah dijelaskan secara spesfik di dalam Seksyen 376(1) Kanun Tatacara Jenayah turut memperuntukkan bahawa: "The Attorney General shall be the Public Prosecutor and shall have the control and direction of all criminal prosecutions and proceedings under this Code."
Di dalam menafsir kuasa budi bicara yang diperuntukkan kepada Peguam Negara, pelbagai keputusan mahkamah telah menafsir kuasa budi bicara Peguam Negara dalam tindakan jenayah. Keputusan mahkamah dalam kes Mahkamah Agung Long bin Samat & Ors v. PP [1974] 1 LNS 80; [1974] 2 MLJ 152 telah memberikan panduan bahawa budi bicara ini adalah amat luas untuk dijalankan mengikut tafsiran Perkara 145 (3) Perlembagaan Persekutaun. Malah, penegasan ini juga dibuat di dalam kes Teh Cheng Poh v. PP [1979] 1 LNS 82; [1979] 1 MLJ 50 dan kes Karpal Singh & Anor v. PP [1991] 1 CLJ 183 dalam kuasa budi bicara yang telah diperuntukkan di dalam Perkara 145(3) yang telah menyatakan seperti berikut;
“The discretion vested int he Attorney General is unfettered an cannot be challenged and substituted by that of the Court's the reasoning and logic behind such contention is well illustrated in the cases of PP v. Lee Tin Bau, supra, Long bin Hamat v. PP [1974] 1 LNS 80; [1974] 2 MLJ 152, PP v. Datuk Harun Haji Idris & Ors [1976] 1 LNS 180; [1976] 2 MLJ 116, Poh Ching Cho v. PP [1981] CLJ (Rep) 229."
Justeru, adalah dapat difahami bahawa kuasa budi bicara ini hendaklah digunakan sebaiknya oleh Peguam Negara dalam memastikan cabang Kehakiman seperti yang telah termaktub di dalam Perlembagaan Persekutuan dapat menjalankan fungsi dengan bebas dan tanpa pengaruh.
Berdasarkan peruntukan-peruntukan tersebut, pelbagai salah faham dan tuduhan dilemparkan kepada institusi mahkamah hendaklah perlu dihentikan. Malah, mahkamah juga adalah suatu institusi yang bebas dan tidak mempengaruhi apa-apa tindakan yang telah diputuskan oleh Peguam Negara dalam memulakan, meneruskan dan memberhentikan apa-apa pertuduhan jenayah di mahkamah.
Namun, dalam menjalankan kuasa budi bicara Peguam Negara, persoalan yang perlu dijawab adalah sejauh manakah kuasa budi bicara tersebut telah dijalankan mengikut setiap fakta dan keadaan agar matlamat keadilan dan kedaulatan undang-undang adalah tercapai.
